Wiele osób dorosłych z ADHD (zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) przez lata żyje bez postawionej diagnozy. Zamiast tego, starają się dostosować do wymagań otoczenia, rozwijając strategie kompensacyjne, które maskują objawy zaburzenia. Choć takie mechanizmy mogą pomagać przez pewien czas, często prowadzą do frustracji, wyczerpania i trudności emocjonalnych. W tym artykule przyjrzymy się, czym jest maskowanie ADHD, dlaczego tak wiele osób nie zostaje zdiagnozowanych w dzieciństwie, jak wygląda życie z niezdiagnozowanym ADHD oraz jak można uzyskać pomoc w centrum Psychoterapii i Leczenia.
Czym jest maskowanie ADHD?
Maskowanie ADHD to proces, w którym osoba z tym zaburzeniem świadomie lub nieświadomie ukrywa swoje objawy, aby lepiej wpasować się w społeczne i zawodowe oczekiwania. W praktyce może to oznaczać:
- Nadmierną organizację – osoby z ADHD mogą spędzać godziny na planowaniu i tworzeniu list zadań, aby zrekompensować swoje trudności z pamięcią i koncentracją.
- Ukrywanie nadpobudliwości – wielu dorosłych stara się powstrzymać impulsywne zachowania, kosztem dużego wysiłku psychicznego.
- Przyjmowanie perfekcjonistycznej postawy – ciągła walka o bycie „idealnym” często wynika z chęci ukrycia swoich słabości.
- Nadmierne analizowanie – osoby z ADHD mogą przejmować się tym, jak są odbierane przez innych, co prowadzi do nadmiernego zastanawiania się nad każdym swoim ruchem.
Choć maskowanie może pomóc uniknąć negatywnych ocen i krytyki, z czasem staje się wyczerpujące, a nierozwiązane trudności wynikające z ADHD mogą prowadzić do poważniejszych problemów emocjonalnych i zdrowotnych.
Dlaczego ADHD u dorosłych jest tak często niezdiagnozowane?
ADHD przez lata uważano za zaburzenie typowe dla dzieci, które „wygasa” wraz z wiekiem. Dziś już wiemy, że to mit – ADHD jest zaburzeniem neurorozwojowym, które towarzyszy osobie przez całe życie. Jednak wiele osób dorosłych z ADHD nie zdaje sobie sprawy z jego obecności, ponieważ:
- Objawy mogą różnić się od dziecięcych – w dorosłości nadpobudliwość może ustąpić miejsca wewnętrznemu poczuciu niepokoju lub trudnościom z organizacją i koncentracją.
- Społeczne oczekiwania i stereotypy – wiele osób z ADHD, zwłaszcza kobiety, uczy się maskować swoje objawy, by sprostać normom społecznym, co utrudnia diagnozę.
- Współwystępowanie innych zaburzeń – ADHD często współwystępuje z depresją, lękiem lub zaburzeniami osobowości, co może prowadzić do mylnej diagnozy.
- Brak świadomości – zarówno osoby z ADHD, jak i ich otoczenie, mogą nie zdawać sobie sprawy, że codzienne trudności są wynikiem zaburzenia.
Jak wygląda życie z niezdiagnozowanym ADHD?
Życie z niezdiagnozowanym ADHD często przypomina jazdę na rowerze pod górę – każda czynność wymaga większego wysiłku, niż powinna. Niezdiagnozowane ADHD u dorosłych może prowadzić do:
- Problemów w pracy – trudności z dotrzymywaniem terminów, impulsywne decyzje lub szybkie nudzenie się zadaniami mogą prowadzić do częstych zmian pracy lub konfliktów w zespole.
- Trudności w relacjach – impulsywność, zapominanie o ważnych datach czy trudności w komunikacji mogą wpływać na związki i relacje z bliskimi.
- Wysokiego poziomu stresu – osoby z ADHD często odczuwają wewnętrzne napięcie i frustrację wynikającą z porównywania się do innych, którzy wydają się „lepiej zorganizowani”.
- Poczucia niskiej wartości – ciągłe poczucie, że „coś jest ze mną nie tak”, może prowadzić do obniżonej samooceny i wycofania społecznego.
Diagnoza ADHD w Centrum Psychoterapii i Leczenia
Diagnoza ADHD u dorosłych wymaga kompleksowego podejścia, które obejmuje szczegółowy wywiad, analizę historii życia i ocenę aktualnych trudności. W Centrum Psychoterapii i Leczenia specjaliści oferują wsparcie zarówno w diagnozowaniu, jak i w opracowywaniu planu terapeutycznego. Jeżeli podejrzewasz u siebie występowanie ADHD, umów się na wstępną konsultację psychologiczną, dzięki której możesz otrzymać pomoc w określeniu, czy konieczna jest dalsza diagnostyka w kierunku ADHD.
Jak diagnoza zmienia życie?
Otrzymanie diagnozy ADHD często przynosi ulgę. Osoby, które przez lata zmagały się z poczuciem winy, że „są leniwe” lub „niezorganizowane”, wreszcie mogą zrozumieć, że ich trudności wynikają z zaburzenia, a nie z braku chęci czy umiejętności. Dzięki temu:
- Mogą wdrożyć odpowiednie leczenie, takie jak farmakoterapia czy terapia poznawczo-behawioralna (CBT).
- Uczą się efektywnych strategii zarządzania czasem i organizacji.
- Zyskują większą akceptację siebie i swoich ograniczeń.
- Poprawiają relacje z bliskimi i budują bardziej satysfakcjonujące życie.
Jak uzyskać pomoc?
Jeśli podejrzewasz u siebie ADHD, warto zgłosić się do Centrum Psychoterapii i Leczenia, gdzie specjaliści pomogą Ci przejść przez proces diagnozy i wskażą najlepsze metody leczenia. ADHD nie musi być przeszkodą – z odpowiednim wsparciem możesz zacząć w pełni wykorzystywać swój potencjał.
Maskowanie ADHD to powszechne zjawisko wśród dorosłych, którzy przez lata próbują dostosować się do oczekiwań społeczeństwa, nie wiedząc o swojej diagnozie. Życie z niezdiagnozowanym ADHD może być pełne wyzwań, ale wizyta w Centrum Psychoterapii i Leczenia pozwala odkryć źródło trudności i rozpocząć skuteczne leczenie. Dzięki diagnozie i wsparciu możesz odzyskać kontrolę nad swoim życiem i zbudować codzienność, która jest zgodna z Twoimi potrzebami.