Złożony zespół stresu pourazowego (C-PTSD, ang. Complex Post-Traumatic Stress Disorder) to głębokie zaburzenie psychiczne wynikające z długotrwałej lub powtarzającej się traumy. W przeciwieństwie do PTSD, które zwykle rozwija się po pojedynczym zdarzeniu (jak wypadek czy klęska żywiołowa), C-PTSD jest konsekwencją przewlekłego cierpienia – np. przemocy domowej, zaniedbania w dzieciństwie, bycia ofiarą przemocy seksualnej czy życia w warunkach wojennych.
W Centrum Psychoterapii i Leczenia specjalizujemy się w pomocy osobom zmagającym się ze skutkami złożonej traumy. Nasz zespół doświadczonych psychoterapeutów stosuje potwierdzone naukowo metody leczenia, w tym terapię EMDR, terapię schematów i podejścia somatyczne, aby pomóc pacjentom odzyskać kontrolę nad swoim życiem.
Czym jest C-PTSD? Przyczyny i kontekst
C-PTSD zostało po raz pierwszy opisane przez dr Judith Herman w latach 90. XX wieku jako odpowiedź na przedłużające się sytuacje bez wyjścia, w których ofiara nie miała możliwości ucieczki ani obrony. Typowe źródła C-PTSD to:
-
Przemoc domowa (fizyczna, psychiczna, ekonomiczna)
-
Długotrwała przemoc seksualna (np. w dzieciństwie lub w toksycznych związkach)
-
Zaniedbanie emocjonalne w dzieciństwie
-
Doświadczenia związane z byciem zakładnikiem, więźniem politycznym, żołnierzem
-
Życie w środowiskach przemocowych (sekty, gangi, dysfunkcyjne rodziny)
Kluczową różnicą między PTSD a C-PTSD jest czas trwania traumy oraz jej wpływ na tożsamość i zdolność do regulacji emocji. Podczas gdy PTSD często wiąże się z unikaniem wspomnień o konkretnym zdarzeniu, C-PTSD prowadzi do trwałych zmian w osobowości i postrzeganiu siebie.
Objawy C-PTSD – jak rozpoznać złożoną traumę?
C-PTSD obejmuje wszystkie objawy PTSD, ale dodatkowo charakteryzuje się:
1. Zaburzenia regulacji emocji
-
Intensywne, niekontrolowane wybuchy złości lub płaczu
-
Chroniczne poczucie pustki i odrętwienia
-
Trudności w uspokajaniu się po stresujących sytuacjach
2. Negatywny obraz siebie
-
Głębokie poczucie wstydu, winy lub bycia „zepsutym”
-
Przekonanie, że zasługuje się na cierpienie
-
Trudności w określeniu własnych potrzeb i granic
3. Problemy w relacjach
-
Lęk przed porzuceniem lub nadmierne przywiązanie
-
Tendencja do wchodzenia w toksyczne związki
-
Trudności w zaufaniu innym
4. Dysocjacja i derealizacja
-
Uczucie „bycia obserwatorem własnego życia”
-
Chwilowe „wyłączenia” świadomości pod wpływem stresu
-
Problemy z pamięcią traumatycznych wydarzeń
5. Zniekształcone postrzeganie sprawcy
-
Idealizowanie oprawcy („To nie jego wina, ja go prowokowałam”)
-
Obwinianie siebie za traumę
-
Trudności w rozpoznawaniu prawdziwego źródła krzywdy
6. Utrata systemu wartości i poczucia sensu
-
Poczucie, że świat jest niebezpieczny, a przyszłość – beznadziejna
-
Brak wiary w możliwość zmiany
-
Utrata dawnych zainteresowań i celów życiowych
C-PTSD a PTSD – kluczowe różnice
Choć oba zaburzenia mają wspólne objawy (koszmary, flashbacki, unikanie wspomnień), C-PTSD obejmuje szerszy zakres trudności:
| Różnica | PTSD | C-PTSD |
|---|---|---|
| Przyczyna | Pojedyncze zdarzenie (np. wypadek) | Długotrwała trauma (np. przemoc w rodzinie) |
| Obraz siebie | Może być zachowany | Głęboko zaburzony (poczucie bycia „gorszym”) |
| Relacje | Unikanie sytuacji przypominających traumę | Trudności w tworzeniu zdrowych więzi |
| Emocje | Lęk, drażliwość | Chroniczny smutek, wybuchy złości, pustka |
| Dysocjacja | Rzadka | Częsta (oderwanie od ciała i emocji) |
Terapia C-PTSD – jak wygląda leczenie?
Leczenie złożonej traumy wymaga wieloaspektowego podejścia. W naszym centrum stosujemy następujące metody:
1. Faza stabilizacji (bezpieczeństwo i regulacja emocji)
-
Nauka technik groundingu (np. ćwiczenia oddechowe, mindfulness)
-
Praca nad umiejętnością samouspokajania
-
Budowanie bezpiecznej relacji terapeutycznej
2. Przetwarzanie traumy
-
Terapia EMDR – przetwarzanie traumatycznych wspomnień za pomocą ruchu gałek ocznych
-
Terapia poznawczo-behawioralna (TF-CBT) – zmiana negatywnych przekonań o sobie i świecie
-
Terapia schematów – praca nad głęboko zakorzenionymi wzorcami myślenia
3. Integracja i odbudowa życia
-
Praca nad tożsamością i poczuciem sprawczości
-
Rozwijanie zdrowych relacji
-
Znajdowanie nowych celów i pasji
Gdzie szukać pomocy?
Jeśli rozpoznajesz u siebie objawy C-PTSD, nie musisz przechodzić przez to sam. W Centrum Psychoterapii i Leczenia oferujemy:
🔹 Psychoterapię indywidualną
🔹 Terapię grupową dla osób po traumie
🔹 Wsparcie dla bliskich osób z C-PTSD, a także terapię dla par oraz terapię rodzinną.
📞 Zadzwoń i umów konsultację: 18 307 01 11
🌐 Zarejestruj się za pomocą formularza online: https://app.egabinet.pl/erejestracja/3147775d-e784- 4b6b-ae23-54bb8e1c8937
📍 Napisz do nas: biuro@centrum-leczenia.pl
C-PTSD to poważne zaburzenie wymagające specjalistycznej terapii. W przeciwieństwie do PTSD, wpływa nie tylko na reakcje lękowe, ale także na tożsamość, emocje i relacje. Dzięki odpowiedniemu leczeniu możliwe jest jednak odzyskanie kontroli nad życiem i zbudowanie zdrowszej przyszłości.
Nie zwlekaj – im wcześniej rozpoczniesz terapię, tym szybciej odzyskasz równowagę.