Współuzależnienie to stan, w którym osoba podporządkowuje swoje potrzeby i emocje innym, często kosztem własnego dobrostanu. Najczęściej występuje w relacjach, w których jedna z osób zmaga się z uzależnieniem, ale może także pojawić się w innych typach relacji – rodzinnych, przyjacielskich czy zawodowych. Współuzależnieni ludzie często czują się odpowiedzialni za emocje i problemy innych, co prowadzi do zaniedbywania siebie i własnych potrzeb. Jakie są przyczyny współuzależnienia w związkach? Jakie skutki niesie dla osób współuzależnionych? I jak terapia psychologiczna może pomóc w leczeniu tego stanu?
Czym jest współuzależnienie?
Współuzależnienie jest jednym z najczęściej występujących zjawisk w relacjach, zwłaszcza w rodzinach, w których ktoś boryka się z uzależnieniem. Często dotyczy to małżonków, rodziców dzieci uzależnionych, ale także przyjaciół czy innych bliskich osób. Choć sama osoba współuzależniona nie musi mieć uzależnienia, jej zachowanie i postawa mogą w dużym stopniu opierać się na chęci „ratowania” lub „pomagania” osobie uzależnionej.
Osoby współuzależnione często identyfikują swoje poczucie wartości i tożsamości z tym, jak radzą sobie z problemami drugiej osoby. Ich życie wypełniają poczuciem obowiązku, opieką i zaspokajaniem potrzeb innych, nawet kosztem siebie. Niestety, takie podejście może prowadzić do szeregu negatywnych skutków, zarówno dla osoby współuzależnionej, jak i dla samego związku.
Jak współuzależnienie wpływa na związki?
Współuzależnienie w związku może przybierać różne formy, jednak zawsze ma destrukcyjny wpływ na relację. Osoba współuzależniona najczęściej skupia całą swoją energię na problemach drugiej osoby, co prowadzi do zaniedbania własnych potrzeb. W wyniku tego dochodzi do naruszenia podstawowych zasad zdrowej relacji – równowagi, wzajemnego szacunku i wsparcia.
1. Zanik ról i granic w związku
Współuzależnieni partnerzy często przekraczają naturalne granice, co prowadzi do sytuacji, w których jeden z nich staje się głównym opiekunem, a drugi biernym odbiorcą pomocy. Taka relacja, w której jedna osoba staje się „ratownikiem”, a druga – „ofiarą”, sprawia, że obie strony tracą poczucie tożsamości. Granice w związku przestają istnieć, co skutkuje nierównowagą w emocjach i działaniach.
2. Brak autentyczności w relacji
Kiedy jedna osoba poświęca się bez reszty drugiej, nie ma przestrzeni na prawdziwą, autentyczną wymianę uczuć i myśli. Osoba współuzależniona często tłumi swoje potrzeby i pragnienia, aby nie sprawić przykrości partnerowi. To prowadzi do braku szczerości i zacieśniania poczucia osamotnienia w związku.
3. Skrzywdzona samoocena
Osoba współuzależniona może odczuwać chroniczny brak poczucia własnej wartości, który wynika z uzależnienia od opinii innych. Ciągła potrzeba „ratowania” drugiej osoby często wiąże się z przekonaniem, że to jedyny sposób, by zasłużyć na miłość lub akceptację. W rezultacie, współuzależnieni partnerzy często czują się niedoceniani i zapomniani, mimo że wkładają wiele wysiłku w ratowanie relacji.
4. Powstawanie uzależnienia od uzależnionego
Współuzależnieni partnerzy mogą również rozwijać swoje własne mechanizmy uzależnienia – od „ratowania”, od „pomagania”, od kontroli. Takie uzależnienie może równie mocno rujnować życie osobiste i emocjonalne, jak samo uzależnienie od substancji lub zachowań.
Jak poradzić sobie ze współuzależnieniem?
Zrozumienie mechanizmów współuzależnienia to pierwszy krok w kierunku zmiany. Istnieje wiele metod terapeutycznych, które pomagają w leczeniu tego problemu. Oto kilka z nich:
1. Terapia indywidualna
Terapia indywidualna jest skuteczną metodą w leczeniu współuzależnienia, ponieważ pozwala skupić się na pracy nad osobistymi problemami, emocjami i na nauce stawiania granic. Psychoterapeuci pomagają osobom współuzależnionym zrozumieć swoje mechanizmy zachowań, nauczyć się wyrażać własne potrzeby i emocje, a także radzić sobie z emocjonalnym stresem.
2. Terapia par
Współuzależnienie często ma miejsce w kontekście związku, dlatego terapia par jest szczególnie pomocna w takich przypadkach. Terapeuta pomaga partnerom zrozumieć, jak współuzależnienie wpływa na ich relację, a także uczy, jak budować zdrowszą komunikację, stawiać granice i wspierać siebie nawzajem w sposób odpowiedni.
3. Grupy wsparcia
Grupy wsparcia, stanowią doskonałe źródło wsparcia i motywacji dla osób współuzależnionych. Grupy te pozwalają wymieniać doświadczenia, dzielić się emocjami i słuchać osób, które przeżywają podobne trudności.
Oferta Centrum Psychoterapii – Pomoc w leczeniu współuzależnienia
W naszym centrum psychoterapii oferujemy wsparcie osobom, które zmagają się z problemem współuzależnienia. Dzięki profesjonalnej terapii, zarówno indywidualnej, jak i w formie terapii par, pomagamy naszym pacjentom odzyskać równowagę emocjonalną i odbudować zdrowe relacje. Wspieramy naszych pacjentów w pracy nad granicami, uczymy asertywności, pomagamy w odbudowie poczucia własnej wartości oraz w radzeniu sobie z trudnymi emocjami.
Oferujemy również grupy wsparcia, które pomagają uczestnikom w wymianie doświadczeń i wsparciu w procesie leczenia. Nasze doświadczenie i indywidualne podejście pozwalają na skuteczną pomoc osobom borykającym się z problemem współuzależnienia.
Współuzależnienie to poważny problem, który może zniszczyć życie osobiste, rodzinne i zawodowe. Jest to stan, który wymaga profesjonalnej pomocy, ponieważ samodzielne wyjście z tego stanu jest bardzo trudne. Psychoterapia indywidualna, wsparcie grupowe i praca nad granicami mogą pomóc osobom współuzależnionym odzyskać kontrolę nad swoim życiem, odbudować poczucie własnej wartości i stworzyć zdrowe, satysfakcjonujące relacje. Jeśli czujesz, że współuzależnienie wpływa na Twoje życie, zapraszamy do skorzystania z naszej oferty. Nasz zespół psychoterapeutów pomoże Ci przejść przez ten trudny proces i wrócić na drogę do zdrowia emocjonalnego.